Дүңгүрөгөн атак эмес ынагым, Жүрөгүмдү сүйүү гана жылытат

Акын

Рафаэль ашкан илхамы

Жандуудай кистин колго алып,

Үр сулуудай жаш кызды

Бүткөн соң тартып, таң калып

Өнөрүнө өзү кубанып

Жыгылган экен куланып!

Аздан соң таркап сонуну

Көөдөндө дымып көргөнү.

Жанчылып чарчап шалдырап,

Унутуп калган жалдырап

Табият берген жөндөмүн.

 

Ошондой акын: кылт этсе ой,

Каламдан төгөт коротпой

Бүт жанын; лира үнүнөн

Сыйкырга тунуп бүт дүйнө,

Жүргөндөй бейиш төрүндө

Унутуп өзүң өңүндө,

Арзыткан көңүл аздеги!

Силерди ырдайт, силерди!

Жүрөктүн анан табы өчүп

Солгундап кагат эмеспи.

Көңүл да сууйт кайра анан!

Биринчи көргөн элести

Унутпайт акыл далайга.

 

Атак

Мен атакты издейм неге мынчалык?

Белгилүү го, ашкан жыргал жок анда,

Бирок менин көңүлүм дегдейт шунчалык

Бардык жактан жеткилеңдүү болууга.

Көзөп өтүп караң түндүн алдынан

Азап тартат байкуш көңүл алсыз жан.

Кабыл албай азыркынын бардыгын

Ойдогудай болбой турат ар качан.

Мен эч качан коркпойт элем жазмыштан

Кылымдарга болсо эгерде ишеним:

Мөрөй алчу эмгегиңди жарыштан

Мөгдөтпөсө салып ушак кишенин;

Көңүл коюп угуп жана ишенсе,

Айтып берсең тарткан азап-кайгыңы,

Анан дагы ажырымдап түшүнсө,

Асыл менен карапайым айрымын.

Бирок жетпейм бирөөнө да оюмдун

Ушунчалык бүлүк салган мага алар:

Жер дүйнөдө баары кыска, жоюлгур

Түбөлүктүү атак деген кайда бар?!

Мейли, акындын санаа тарткан арбагын

Мактап урпак азга кылар ыраазы.

Мактаганда жокпу атактын жалганы?

Жойпу да адам – билебиз го биз аны.

Бул ырчыны өмүр жашын аяктап

Жашап өткөн жалгызсырап, жалгыздап,

Башка бирөө унуттурат мажбурлап

Ырын ырдап бийигирээк, жакшыраак.

 

Ыймандай сыр

Ишенемин, ишеничте убадам

Мен өзүмдүн өтпөсө да башыман,

Жашайт эле кечил баспай ишке арам

Кадам жылбай берген ыйык антынан,

Адамдардын жылмаюусу өпкөнү

Анткор эмес, арамза эмес ар дайым.

Аз айыбын жакындардын өткөрүү –

Аларда бар кечиримдүү жагдайы,

Убакыт ал – айыктырган кайгыдан,

Бул дүнүйө бакыт үчүн жаралган,

Ийгилик бул – сөз гана эмес айтылган,

Дүнүйө өмүр – эмес көргөн түш жалган!

Жылуу ишеним, көптү көргөн бул башка

Бирок салат каршылыгын эселеп,

Мурдагыдай муңга толгон акыл да

Толуп келчү максатына жете элек;

Жүрөк турат өкүнүчкө шыкалып,

Терең батып өлгөндөрдүн издери,

Аян берген ыйык кезден куру калып,

Жок дегенде калбай сезим сүлдөрү;

Эч нерседен коркуп койбой сестенип,

Бирөөлөргө үрөй учкан уу болсо,

Мүрөк болуп турат ага эш берип,

Мүнөзүндө окшоп күйгөн заардуу отко.

 

Досторго

Мен туулгам каны кызуу жан болуп

Сүйөм достор, бирге отуруп жаркырап.

Кээ бир кезде бөтөлкөнү бошотуп

Убакытты өткөрүүнү батыраак.

 

Дүңгүрөгөн атак эмес ынагым

Жүрөгүмдү сүйүү гана жылытат,

Жана доошу дирилдеген Лиранын

Кан толкутуп жылаажын үн сызылтат.

 

Бирок ошол ойноп күлгөн учурда

Көңүлүмдү зарыктырган муң турат.

Дуу-дуу болуп ичип кызып турсам да

Жүрөгүмдү санаа басып буулугат.

Өлөр элем. Керекпи анда кайгыруубуз?

Мейли эле антип айрылуубуз.

 

Н. Ф. И… овага

Жакшы көргөм адегенде жалгыздап

Жашаганды сыр жашырып, суз тартып,

Өзүмдү өзүм дым чыгарбай катып жаап,

Коркор элем, билип калса ал азап

Эл бирдеме деп иет деп боор ачып,

 

Бактылуулар түшүнүшпөйт дечүмүн

Алар эмес, өзүм билбейм, сезбеймин.

Мага дабаа боло албайсың эч кимиң:

Достор менен болгон жыргал күндөрүм,

Өбүшүүгө эрип турган кездерим.

 

Бүдөмүктүү мендеги ошол кыялды

Айткым келген ачыгыраак ыр менен,

Анткендиги, окуган соң аларды

Мени менен адамдарды, кумарды

Элдештире турган жалгыз сен дегем,

 

Бирок сенин бейпил, тунук көздөрүң,

Мага келип таңырканып сайылды.

Башың чайкап, учуп чыкты сөздөрүң

Мен акылдан адашыпмын өзгөрүп,

Саа кеп айтып билбестен жөн-жайымды.

 

Ишенип мен сенин айткан кебиңе,

Чөгүп кеттим тереңине жүрөктүн,

Андан барып тапкан олжом эмине:

Мен коротпой эсти майда нерсеге,

Сыры бар бир аракетте жүрөмүн,

 

Ал сыр эмне – асыяга берилген

Асмандагы жылдыздарга артылуу,

Бизге берген убадасы Теңирдин,

Ошолорду убагында билип мен