СҮЙҮҮ ЭЛЕГИЯСЫ

Сен сезбестен тагдырымды бир менин

сезгин Жердин тагдырын да,

жылдыздардын тагдырын,

бир шимирип келебиз

ууз нурлардын жамгырын.

Ыйлабагын куурады деп арчаны,

Өкүнбөгүн соолуду деп гүлдү, чөптү… Өмүрдү!

Боздбобогун какшады деп дарыяны,

көлдү… Өңдү.

Кубанбагын айланды деп гүлзарга

жалбырттаган, чөлдү, дөңдү…

Сезбей туруп айкөл Күндүн балдарынын жашоосун,

күлүү мага – артыкбаштык, керексиз.

Бул дүйнөдөн көлөкөдөй

секин жылып өтүү бар

муштумдарды ажалдарга

жашасак деп кезеп биз.

Сүйөм сени кан тамырлар

калганчакты сокпостон,

сиңем сага нурдай, ширин булактай,

мен канбаймын махабатка эч качан,

биздин жашоо –

так түйүлүп…

зоодон учкан улактай!

1967 (“Жан дүйнө”)

 

БИЗДИН СҮЙҮҮ

 

Швейцарка эшик ачпай

сыртта калдык экөөбүз,

(шаардан чыгып кеттик эле кечээ биз).

Тосуп алды чекирейген жылдыздар,

кекирейген дарактар.

Төө көзүндөй саатты карап

сен чыйрыга баштадың,

Жүрөгүмө кыса тартып өзүңдү,

ачып салдым “шарап толгон вазада”

сырга мелт-калт жүрөгүмдүн капкагын,

ачып салдым…

Бара жаттык ширелип,

жылдыздардын бири элжиреп, бири эрип.

Эриндерим жүзүңө

учуп-конгон калдыркан.

Көздөрүңдө жаш айланып. Билерик

ай кесилген алтын баштай

салып бизди мүшкүлгө

сыйгаланып бара жатты

көк жалтаң “муз” үстүндө…

Самап майдын жаш таңын,

сен кайрадан кылч-кылч эте баштадың.

Жүрөгүңдү кыса тартып, аймалап,

жалынымды алоолонттум толтодон…

Четте жатты ак шалың.

Шыбырдаы сендеги

эжигейдей эки эрин:

– Үйүбуз жок үстүдө,

мүлкүбүз жок ортодо…

билесиңби, биз жашаган

үй да, жылуу төшөк да,

кооз кийим да, китеп да,

башканыкы экенин?.. –

шыбыр какты сендеги

эжигейдей эки эрин:

– Билесиңби ушу шартта баш кошуу

кандай орой экенин!

Билесиңби, ушул саатта,

ушул кирпик ирмемде

ашырашуу кандай оңой экенин?

Ай култ этти батышта,

Чоң Жетиген окшоп “чоюн кашыкка”.

Ак төшүңдө мен сүзүлүп бараттым.

– Сүйүү болсо жүрөгүңдө.

Ошол – үй да!

ошол – мүлк

абийир болсо жүрөгүңдө.

Ошол – кийим!

Ошол – күн!..

Сүйүү аркылуу көз жардыңбы баркырап

бул дүйнөгө,

Сүйрөңдөбөй мени менен кошо өлгүн!

Сүйүүң өлүп, жашап жүрбө дүйнөдө!

… Швейцарка эшик ачпай

тышта калдык экөөбүз,

шаардан бекер чыкканбыз го

кечээ биз!

27.05.1968-ж.

 

КЛАРАГА

 

Сүйгөнүм, сүрөтүңдү карга тарттым,

кар эрип – агып кеттиң.

Мен сенин сүрөтүңдү жарга тарттым,

жар көчүп – жексенделдиң.

Мен сенин сүрөтүңдү ташка тарттым,

таш сынып – талкаландың.

Мен сенин сүрөтүңдү көзгө тарттым,

көз ооруп – учуп кеттиң.

тарттым мен сүрөтүңдү лайнер канатына

ааламды айлансын деп.

Тарттым мен сүрөтүңдү кеменин капталына

дүйнөлүк толкунадрга аймалсын деп.

Тарттым мен сүрөтүңдү кеменин капталына

дүйнөлүк шамалдарга кайралсын деп…

Сени эми тартар жерим калбай барат.

Колумда кардай барак.

Жардай тик полотно

Колумда таштай боёк.

Колумда көздөй боёк.

Билбеймин, кандай болот…

Билбеймин, кандай болот…

1968-ж. (“Каректеги жер”)

 

КЛАРАГА

 

Жалп этип терезеңден жарык өчтү,

Үмүттү бир муздак ой таарып өттү.

Жаш сүйүү жүрөгүңдөн өчпөсө экен,

Элесим көз алдыңа көктөсө экен.

Терезем өчпөйт менин таң аткыча.

Жалооруп көздөрүмдөй жумулбаган.

Пардаңа көлөкөмдү түшүрөмүн,

Уксам деп ырларыңды угулбаган…

Уйкуга балдай уюп калсаң керек –

Жымжырттык. Оодарылчы капталыңа.

Айнегин терзеңдин эритейин

Кумарлуу көздөрүмдүн аптабына.

1968-ж. (“Арчадай жашыл элем…”, 2002-ж.)

 

* * *

 

Сен кеттиң, менден

ыдырап… Сөгүлүп! Суук түшүп

жүрөккө – кандарым

шыргалаң.

Унуттум ырымды сен барда

ырдаган.

Соолуду сен койгон гүл дагы

вазага…

1968-ж. (каттагы ырынан)

 

* * *

 

Канатына жаз кондуруп жамгырлуу, кытыгылап

Энеден туума дүйнөнү,

Март асылып моюнуна кыздардын арсалаңдайт…

Жүрөктөрдө ойлордун зор үймөгү…